INHOUDSOPGAVE

Wat is collimeren eigenlijk?
Theoretische achtergrond
 de optische onderdelen
 de optische assen
 collimatiefouten
 - type 1A fout
 - type 1B fout
 - type 2 fout
 - type 3 fout
 - type 4 fout
 Het collimeren
 inleiding
 1. zet de focuser haaks
 2. offset de vangspiegel
 3. centreer de vangspiegel
 4. kantel de vangspiegel
 5. Kantel de hoofdspiegel
 6. Check de optische as
 7. Doe de stertest
 8. Check de finder
 Vangspiegel: offset of niet?
 Collimatie gereedschap
 de stip op de hoofdspiegel
 het kijkgaatje
 de eenvoudige kijkbuis
 de kijkbuis met kruisdraad
 de cheshire
 de gecombineerde buis
 de laser collimator
 de autocollimator
 het centreermasker
 Maken van collimatie gereedschap

Geeft deze procedure nu offset of geen offset collimatie?

Er bestaan nogal wat misverstanden aangaande offset van de vangspiegel, of in elk geval verschillende opvattingen over wat er onder moet worden verstaan. Als je een stip op het geometrische centrum van de vangspiegel zet en deze stip in de focusser centreert (bijvoorbeeld met een kruisdraadbuis of een laser collimator) krijg je een werkelijke non-offset vangspiegel. Dit wordt soms geadviseerd, maar geeft een (meestal acceptabele) type 2 fout. Het geeft geen enkel practisch voordeel om niet te offsetten.

Als je de vangspiegel optisch centreert zoals in dit artikel wordt beschreven (stap 3) met een kijkbuis (sighting tube) dan wordt de vangspiegel automatisch en in de juiste mate ge-offset in de richting van de hoofdspiegel. Hij blijft echter wel gecentreerd in de telescoopbuis en dus niet ge-offset in de richting "weg van de focusser". Soms wordt dit non-offset collimatie genoemd of "niet gecentreerd maar ook niet offset maar een compromis" collimatie (Menard/D'Auria: perspectives on collimation).

Als het punt op de vangspiegel waar de as van de focussser de vangspiegel raakt eenmaal is afgesteld (of het nou het optische of geometrische centrum is, of welk punt dan ook): de verdere collimatie van de hoofdspiegel zorgt ervoor dat de gecombineerde optische as precies op ditzelfde punt zal reflecteren. Dus als de optische as het optisch centrum van de vangspiegel raakt terwijl het geometrisch centrum is gecentreerd in de buis, dan zal de optische as verplaatst zijn ten opzichte van de de as van de telescoopbuis- een type 4 fout dus (het kan ook leiden tot een kleine type 3 fout). Maar omdat de offset zeer gering is, slechts ongeveer 0.5-1.5% van de doorsnee van de hoofdspiegel is de fout van weinig betekenis. Als de vangspiegel dus niet in de richting weg van de focuser ge-offset kan worden, laat hem gerust in het midden. Dit geeft geen problemen.

volgende pagina

Go to: main menu

Go to: A 20 inch f/3.6 computerized Dobsonian
Go to: A trilateral computerized 20 inch f/5 Dobsonian
Go to: Project: five 12 inch lightweight Dobsonians
Go to: Motorizing a 12 inch lightweight Dobsonian
Go to: 20 inch telescope Go to: Equatorial platform Go to: Scotch mount
Go to: Binocular mount Go to: Dobsonian tips Go to: Bending aluminium
Go to: Collimating Go to: Making a Krupa collimator Go to: Dotting the primary
Go to: A ballhead type telrad/finder mount Go to: Mirror making log of 300 mm mirror
Go to: Using digital finder charts at the eyepiece Go to: Astronomy links
Go to: Building a spherometer Go to: Building a Bath interferometer
Go to: A Foucault-Ronchi tester Go to: Building a mirror making machine
Go to: Astronomy Go: Home

Email to: Jan van Gastel